Từ trang sử hào hùng…
Ba Đình hôm nay là kết tinh của bốn miền quê chiêm trũng giàu trầm tích lịch sử và văn hóa. Trải qua bao thăng trầm, mảnh đất này đã hun đúc nên những phẩm chất cao đẹp của con người: kiên cường, bất khuất trong đấu tranh; cần cù, sáng tạo trong lao động; đoàn kết, nhân ái trong cộng đồng. Mỗi tấc đất, mỗi mái nhà, mỗi hàng tre đều như đang kể lại câu chuyện về một quá khứ oai hùng và một hiện tại đầy khát vọng.
Di tích lịch sử văn hoá Ba Đình
Từ thuở xa xưa, mảnh đất này đã sản sinh ra những con người tài giỏi, trung liệt. Trong cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng, vùng Nga Thiện hôm nay có nữ tướng Lê Thị Hoa một người con gái quê lúa nhưng chí lớn ngang trời đã cùng bao anh hùng khác làm nên chiến công chấn động. Thế kỷ XIII, khi quân Nguyên - Mông tràn xuống phương Nam, người dân nơi đây đã cùng cả nước chung sức bảo vệ non sông, góp phần vào những chiến thắng lẫy lừng của nhà Trần. Nhưng dấu mốc làm nên tên tuổi Ba Đình chính là cuộc khởi nghĩa vang dội năm 1886-1887. Trong bối cảnh thực dân Pháp ra sức bình định, những người nghĩa sĩ Cần Vương ở Nga Sơn đã chọn Ba Đình làm căn cứ địa. Từ những lũy tre làng, họ đã biến nơi đây thành pháo đài kiên cố, chống chọi suốt nhiều tháng trời, khiến kẻ thù phải khiếp sợ. Cuộc khởi nghĩa dù không thành công trọn vẹn, nhưng tinh thần bất khuất của nó đã vượt thời gian, trở thành biểu tượng của lòng yêu nước Việt Nam, và cái tên “Ba Đình” từ đó đã đi vào sử sách, được vinh dự đặt cho Quảng trường lịch sử ở Hà Nội - nơi Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập năm 1945.
Khởi nghĩa Ba Đình được tải hiện hào hùng
Truyền thống ấy được kế thừa và tỏa sáng trong thời kỳ cách mạng. Tháng 11 năm 1946, Huyện ủy lâm thời Nga Sơn được thành lập ngay trên mảnh đất khởi nghĩa Ba Đình, lãnh đạo nhân dân đứng lên giành và giữ chính quyền. Chỉ một năm sau, lần lượt các Đảng bộ xã Ba Đình, Nga Vịnh, Nga Thiện (cũ) ra đời và đến năm 1956, Đảng bộ xã Nga Trường (cũ) được thành lập, tạo nên hệ thống chính trị vững vàng. Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, các Đảng bộ đã lãnh đạo nhân dân vừa sản xuất, vừa chiến đấu, đóng góp sức người, sức của cho tiền tuyến. Hàng nghìn thanh niên Ba Đình đã khoác ba lô ra trận, nhiều người mãi mãi nằm lại nơi chiến trường, để hôm nay tên tuổi họ sống mãi trên bia đá làng quê. Những người ở lại vừa cấy cày, vừa đan lát, vừa nuôi giấu cán bộ, bám đất giữ làng, góp phần vào thắng lợi chung của dân tộc.
Nhà thờ các Lãnh tụ khởi nghĩa Ba Đình và các liệt sỹ thời kỳ chống Pháp, Mỹ
Bước sang thời kỳ đổi mới, bốn xã Ba Đình, Nga Trường, Nga Vịnh, Nga Thiện tiếp tục khẳng định bản lĩnh bằng việc phát huy thế mạnh riêng để phát triển kinh tế - xã hội. Chính sự đa dạng ấy đã tạo nên nền tảng vững chắc cho sự hợp nhất sau này.
Khẳng định vị thế trong nhiệm kỳ 2020–2025
Nhiệm kỳ 2020–2025 khép lại với nhiều dấu ấn đặc biệt. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 kéo dài, thiên tai, biến đổi khí hậu và biến động kinh tế toàn cầu, kinh tế – xã hội của các xã trước sáp nhập vẫn duy trì đà tăng trưởng. Tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân đạt 6,74%/năm; thu nhập bình quân đầu người năm 2025 ước đạt 67,72 triệu đồng. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực: nông - lâm - thủy sản còn 35%, công nghiệp - xây dựng đạt 38,1%, thương mại - dịch vụ 26,9%.
Cánh đồng lúa Nga Vịnh (cũ) đón vụ mùa bội thu
Những cánh đồng sản xuất rau hàng hoá giá trị kinh tế cao ở Nga Trường (cũ)
Trong nông nghiệp, sản xuất được tổ chức lại theo hướng tập trung, quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao, hình thành vùng sản xuất hàng hóa 188 ha, phát triển mô hình nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn. Chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản tiếp tục mở rộng, sản lượng năm 2025 đạt 963 tấn, tăng 8,6% so với 2020. Công nghiệp – xây dựng tăng trưởng 7,74%/năm, nổi bật là việc thu hút dự án Nhà máy sản xuất dụng cụ thể thao OudorGear vốn 47 triệu USD, dự kiến tạo việc làm cho 4.000 lao động. Thương mại - dịch vụ phát triển ổn định, đạt giá trị sản xuất 1.003,9 tỷ đồng vào năm 2025, gấp 1,57 lần so với 2020.
Lễ khởi công dự án Nhà máy sản xuất dụng cụ thể thao Outdoor Gear Việt Nam tại thôn Hợp Long, xã Nga Trường (cũ)
Song song với phát triển kinh tế, phong trào xây dựng nông thôn mới nâng cao được triển khai đồng bộ. Đến nay, xã đạt 11/19 tiêu chí, có 2 thôn đạt chuẩn kiểu mẫu, 21 thôn đạt chuẩn văn hóa. Trong 5 năm, địa phương đã huy động gần 900 tỷ đồng đầu tư hạ tầng, hình thành những khu dân cư “Sáng - Xanh - Sạch - Đẹp”, góp phần cải thiện đáng kể diện mạo nông thôn. Lĩnh vực văn hóa - xã hội cũng có nhiều tiến bộ: 100% trường học đạt chuẩn quốc gia, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 94%, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao diễn ra sôi nổi; di tích lịch sử - văn hóa được bảo tồn, phát huy; an sinh xã hội được đảm bảo, chính sách với người có công, hộ nghèo được thực hiện đầy đủ, kịp thời.
Thôn Trung Điền (Nga Trường cũ) đón thôn NTM kiểu mẫu
Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị được đặc biệt chú trọng. Đảng bộ xã quán triệt nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, của tỉnh; thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII, XIII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Trong nhiệm kỳ, Đảng bộ đã kết nạp 95 đảng viên mới; hằng năm trên 90% tổ chức đảng, đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ. Công tác cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số được đẩy mạnh, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và sự hài lòng của người dân. Công tác quốc phòng - an ninh được giữ vững, trật tự an toàn xã hội đảm bảo, tạo môi trường ổn định để phát triển.
Lễ hội Từ Thức (Nga Thiện cũ) thu hút đông đảo nhân dân và du khách thập phương
Vững bước tương lai, hiện thực hóa khát vọng
Ngày 1 tháng 7 năm 2025, chính quyền mới của xã Ba Đình chính thức vận hành, đánh dấu bước ngoặt lịch sử. Sự hợp nhất bốn xã không chỉ cộng gộp diện tích, dân số, mà còn hội tụ tiềm năng, lợi thế và truyền thống, tạo sức mạnh tổng hợp cho sự bứt phá. Đại hội Đảng bộ xã lần thứ I xác định phương châm hành động “Đoàn kết - Trách nhiệm - Đổi mới - Phát triển”, đặt mục tiêu đến năm 2030 Ba Đình trở thành xã nông thôn mới nâng cao, tiến tới kiểu mẫu. Cùng với đó là định hướng khai thác tối đa lợi thế nông nghiệp sạch, thủy sản, làng nghề; thu hút đầu tư công nghiệp chế biến, sản xuất hàng tiêu dùng; phát triển du lịch lịch sử - sinh thái; đẩy mạnh ứng dụng khoa học – công nghệ, chuyển đổi số trong mọi lĩnh vực.
Quê hương Ba Đình đang đổi mới phát triển
Nhìn về tương lai, Ba Đình có đủ cơ sở để tin tưởng vào một giai đoạn phát triển toàn diện. Nền tảng ấy chính là lịch sử hào hùng, truyền thống yêu nước, tinh thần hiếu học, đoàn kết của bốn vùng quê. Được tiếp sức bởi đội ngũ cán bộ, đảng viên có bản lĩnh, trí tuệ và tầm nhìn; bởi những con người Ba Đình cần cù, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm.
Khi lá cờ Đảng tung bay rực đỏ trong ngày khai mạc Đại hội Đảng bộ xã lần thứ I
, cũng là lúc một chặng đường mới bắt đầu - chặng đường của niềm tin và khát vọng. Và chắc chắn, như những gì cha ông đã từng viết nên trong lịch sử, thế hệ hôm nay sẽ tiếp tục khắc ghi tên Ba Đình trên bản đồ những vùng quê giàu đẹp, văn minh, góp phần vào sự phát triển chung của tỉnh Thanh Hóa và đất nước.