Theo thống kê của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, trung bình mỗi năm, tại Việt Nam có từ 2.000–2.500 trẻ em tử vong do đuối nước. Nguyên nhân chủ yếu là do trẻ chưa biết bơi, thiếu kỹ năng an toàn dưới nước, thiếu sự giám sát của người lớn, và môi trường sống tiềm ẩn nhiều nguy cơ như ao hồ, kênh rạch, sông suối, giếng nước không được rào chắn. Mùa hè – kỳ nghỉ kéo dài của học sinh – cũng chính là thời điểm xảy ra nhiều vụ tai nạn đuối nước nhất trong năm.
Với chủ đề “Tăng cường trách nhiệm, chủ động phòng, chống đuối nước trẻ em”, Ngày Thế giới phòng, chống đuối nước
25/7/2025 là dịp để các cấp, các ngành, các địa phương và cộng đồng cùng nhìn lại những nguy cơ, tồn tại, đồng thời đẩy mạnh các hành động thiết thực nhằm giảm thiểu tai nạn thương tâm, nâng cao nhận thức và trang bị kỹ năng sống an toàn cho trẻ em.
Ba Đình – vùng chiêm trũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ đuối nước
Xã Ba Đình là địa bàn có đặc điểm địa hình vùng chiêm trũng rõ nét, với nhiều sông ngòi, ao hồ, kênh mương đan xen. Hệ thống sông Hưng Long, các tuyến kênh mương nội đồng và hàng trăm ao, hồ xen kẽ giữa các thôn xóm vừa phục vụ sản xuất nông nghiệp, vừa là nơi người dân sinh hoạt, chăn nuôi thủy sản.
Tuy nhiên, chính hệ thống thủy lợi phong phú ấy lại đặt ra nguy cơ lớn về tai nạn đuối nước, đặc biệt trong mùa mưa bão hoặc thời điểm trẻ em được nghỉ hè. Nhiều khu vực nước sâu chưa được rào chắn hoặc cảnh báo an toàn, trong khi vẫn còn tình trạng trẻ em tự ý tắm sông, chơi gần ao hồ mà không có người lớn trông coi. Một số tuyến mương chạy qua khu dân cư rất gần trường học hoặc đường giao thông, tiềm ẩn nguy cơ trượt ngã, đặc biệt với trẻ nhỏ chưa có kỹ năng xử lý tình huống dưới nước.
Tăng cường tuyên truyền và thực hiện các biện pháp phòng, chống đuối nước
Nhằm giảm thiểu đến mức thấp nhất tai nạn đuối nước, đặc biệt trong mùa hè, chính quyền và các tổ chức đoàn thể xã Ba Đình đã và đang triển khai nhiều biện pháp tuyên truyền, cảnh báo và giáo dục kỹ năng an toàn dưới nước. Trên hệ thống loa truyền thanh, tại các buổi sinh hoạt hè, các cuộc họp thôn và tổ chức đoàn thể đều lồng ghép nội dung hướng dẫn phòng, chống đuối nước.
Các nội dung tuyên truyền tập trung vào những nguyên nhân thường gặp dẫn đến đuối nước, kỹ năng phòng tránh, cách xử lý khi gặp tình huống nguy hiểm, và trách nhiệm của người lớn trong việc giám sát trẻ em. Hình thức tuyên truyền được đa dạng hóa, từ phát thanh, dán pano – áp phích tại nhà văn hóa thôn, đến việc chia sẻ các video, hình ảnh trực quan trên mạng xã hội.
Đặc biệt, các biện pháp phòng, chống đuối nước được nhấn mạnh gồm:
1. Giám sát trẻ em nghiêm ngặt, không để trẻ tự chơi gần ao hồ, kênh mương, sông suối, nhất là trong mùa hè. Các gia đình cần chủ động nhắc nhở, giáo dục trẻ nhận biết các nguy cơ và tuyệt đối không tự ý xuống nước khi không có người lớn đi cùng.
2. Rào chắn hoặc che đậy cẩn thận các khu vực nguy hiểm như giếng, bể nước, ao chuôm, các điểm nước sâu trong hoặc gần khu dân cư. Việc lắp biển cảnh báo tại các khu vực nguy cơ cao cần được chính quyền và các thôn phối hợp thực hiện sớm.
3. Tổ chức các lớp hướng dẫn kỹ năng bơi và kỹ năng xử lý khi gặp nguy hiểm dưới nước. Mặc dù điều kiện tổ chức lớp bơi còn khó khăn, xã vẫn khuyến khích các gia đình tạo điều kiện cho con em học bơi tại các trung tâm uy tín hoặc tự tổ chức theo nhóm nhỏ tại nơi an toàn có người hướng dẫn.
4. Phối hợp giữa gia đình – nhà trường – chính quyền địa phương, lồng ghép giáo dục phòng chống đuối nước trong các buổi sinh hoạt hè, chương trình giảng dạy kỹ năng sống, ngoại khóa học đường.
5. Tăng cường kiểm tra, rà soát các điểm đen tiềm ẩn nguy cơ tại các tuyến mương, cầu cống, đoạn nước sâu gần khu dân cư. Các thôn cần báo cáo và đề xuất phương án xử lý sớm với UBND xã.
6. Phát huy vai trò của các tổ chức đoàn thể, nhất là Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Cựu chiến binh trong việc vận động, tuyên truyền, hướng dẫn kỹ năng sống an toàn cho trẻ em và người dân tại cộng đồng.
Chung tay hành động vì sự an toàn của trẻ em
Đuối nước là nỗi đau có thể phòng tránh. Một phút chủ quan có thể đánh đổi bằng cả cuộc đời. Mỗi người lớn – từ phụ huynh, thầy cô giáo đến cán bộ thôn xóm – đều có vai trò quan trọng trong việc tạo dựng môi trường sống an toàn cho trẻ. Và mỗi em nhỏ, bên cạnh việc học chữ, cũng cần được học cách tự bảo vệ mình, cách ứng xử thông minh với thiên nhiên, đặc biệt là môi trường sông nước quen thuộc nơi làng quê.
Hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống đuối nước 25/7 năm nay, xã Ba Đình kêu gọi toàn thể nhân dân nâng cao ý thức, chủ động hành động từ những việc làm cụ thể, thiết thực. Hãy bắt đầu từ việc quan sát, nhắc nhở con em mỗi ngày; từ việc rào lại bể nước sau vườn; từ lời cảnh báo nhẹ nhàng nhưng đầy yêu thương. Bởi mỗi sinh mạng được bảo vệ là một mái nhà còn tiếng cười, là một gia đình không phải gánh chịu nỗi đau không lời.